نقدی بر فروش اینترنتی خودرو به بهانه عرضه مزدا 3 توسط بهمن موتور

این شرایط فعلی باعث گردیده به محض اعلام فروش خودرو توسط هرکدام از خودورسازان صف های فروش طولانی خرید تشکیل  گردد و در این بین شاعبه هایی در خصوص واگذاری خودرو به متشریان وجود دارد. از این رو طبق دستور سازمان حمایت از مصرف کنندگان ،عرضه کنندگان خودرو ملزم شدند که فروش و پیش فروش خودرو ها را بصورت اینترنتی انجام دهند تا علاوه بر رفع کلیه ابهامات تمامی افراد به یک اندازه فرصت ثبت نام را داشته باشند.اما متاسفانه شاهد هستیم در ماه های اخیر وقتی یک خودروی محبوب بصورت اینترنتی به فروش میرسد از همان لحظات اول مشکلات عمده برای متقاضیان بوجود می آید بطوریکه عملا مشخص نیست چه کسانی موفق به خرید خودرو می گردد و اکثر کاربران با پیام تکمیل ظرفیت روبرو می گردند.همانطور که اشاره شد این مهم برای تمامی خودروسازان وطنی اتفاق افتاده است .در آخرین اقدام بهمن موتور از زیر مجموعه های گروه بهمن امروز صبح بعد از مدتها فروش مزدا 3 یکی از محبوترین سدان های بازار ایران را مجددا آغاز کرد. این فروش در حالی صورت گرفت که بدلیل شرایط متشنج بازار مزدا 3 در بازار با قیمت بالای 200 میلیون تومان بفروش می رسد اما بهمن موتور این خودرو را با قیمت زیر 150 میلیون و با موعد تحویل 30 روزه  عرضه کرد.

پیش از آغاز باز شدن سایت این شرکت جهت فروش اینترنتی مشخص بود که بدلیل اختلاف قیمت بسیار بالا ،حجم زیادی از متقاضیان بواسطه سود دهی برای خرید اقدام می نمایند و این در حالی بود که بنا بر شنیده ها تعداد خودروهای موجود برای عرضه بسیار اندک بوده است.در نتیجه به نظر می رسید که بهمن موتور بعنوان شرکتی با سابقه و بزرگ در صنعت خودرو  ،اقدامات لازم را برای حضور این حجم از متقضایان و کنترل ورودی به سایت پیش بینی کرده باشد.اما در کمال تعجب  همان ثانیه های اول بسیاری از متقاضیان با جمله تکمیل ظرفیت روبرو گردیند. اما این تمام ماجرا نبود چرا که هر یک ربع این سایت دوباره فعال می گردید و متقاضیان را تا مرحله پرداخت بانکی پیش برده اما دوباره همان جمله معروف تکمیل ظرفیت را پیش روی خریداران نمایش می داد و این داستان تا حدود ساعت 10:30 صبح ادامه داشت.

 اتفاقات امروز صبح ثبت نام مزدا 3 نکاتی مهم بسیار در خصوص فروش اینترنتی خودرو را نمایان می کند که در ذیل به آنها می پردازیم:

1-      مشخص نیست که چرا عرضه کننده خودرو در کشورمان مانند بهمن موتور زیر ساخت های لازم جهت حضور سیل عظیم خریداران به وب سایت های فروش را پیش بینی نمی کنند تا مشتریان ساعتها به امید خرید خودرو پای رایانه خود نشیند و در آخر هم سرخورده و با کلی عصبانیت به زمان و زمین بد و بیراه بگویند. این حضور چند ده هزار نفری برای خرید خودرو  در خارج از ایران هم نیز رخ داده اما اون ور آبی ها بسیار دقیق و مدیریت شده مراحل فروش اینترنتی خود را انجام می دهند. برای مثال کمپانی جدید "لینک اند کو" که حاصل همکاری جیلی و ولوو است در 2 و دقیقه و 17 ثانیه تعداد 6000 دستگاه خودرو را به صورت اینترنتی بفروش رساند و در این مدت زمان اندک متقاضیان با انواع و اقسام پیامها روبرو نشده و پس از 2 دقیقه فوق سایت فروش بطور کامل بسته شد.در نتیجه خودروسازان ایران که ادعای جهانی شدن را دارند و در سبد محصولاتشان از انواع و اقسام برند ها موجود بوده باید در تمامی ابعاد جهانی گردند ومشخصا  اولین گام برای جهانی شدن احترام کامل به مشتری بوده ،چیزی که در موارد قبلی و همچنین امروز صبح هیچ یک از مراجعه کنندگان به وب سایت خرید بهمن موتور با آن روبرو نشدند.

2-      سازمان حمایت از مصرف کنندگان ، اینترنتی کردن فروش خودرو را راهکاری به منظور جلوگیری از رانت برای برخی از افراد فعال در شرکت های مختلف معرفی کرده است اما امروز شاهد هستیم امکان دسترسی به وب سایت دولتی و بسیار پر اهمیت ثبت سفارش خودرو در زمانی که ثبت سفارش خودرو ممنوع بود،توسط برخی از افراد امکان پذیر بود  و عملا کسانی نیز می تواستند از رانت دسترسی به این وب سایت استفاده نمایند و سود های کلانی را به جیب بزنند. وقتی چنین اتفاقی برای یک وب سایت محرمانه و دولتی رخ می دهد مشخصا دسترسی به وب سایت های خصوص خودروسازان کوچک و بزرگ امری کاملا پیش پا افتاده و سهل خواهد بود و می تواند موجب گردد که کسانی پیش از باز شدن سایت به منظور فروش به سایت دسترسی داشته و عملا قبل از اینکه متقضایان عادی بتوانند اقدام به خرید نمایند ظرفت فروش را تکمیل می نمایند. البته قابل ذکر است این نکته فقط جزو فرضیات بوده و فقط امکان پذیر بودن آن را یادآور شدیم تا نهاد های نظارتی در فروش اینترنتی محصولات پر مخاطب ورود نمایند تا حقی از مشتریان ضایع نگردد.

3-      مشخصا برای جلوگیری از هجوم مشتریان برای خرید یک محصول نیاز به تولید و عرضه مستمر خودرو می باشد. اما در این روزها شاهد عرضه قطره چکانی محصولات پرمخاطب توسط عرضه کنندگان هستیم تا همچنان تقاضای کاذب در بازار وجود داشته باشد . بهمن موتور هم می توانست در فواصل کوتاه و در تعداد زیاد مزدا3 را عرضه نمایند تا اختلاف قیمت و یا همان حباب قمتی از بین برود.

4-      شاید عده بگویند که عرضه قطره چکانی بدلیل شرایط روز کشورمان و عدم ارتباط مناسب با شرکت های مادر است  .اما باید گفت بهمن موتور بعنوان یکی از این موارد  در چند روز گذشته اعلام کرده بود رابطه کاملا خوبی با شرکت مادر دارد و قرار است در آینده نزدیک تولید انبوه جدیدترین کراس اور مزدا با نام CX5 را آغاز کند . در نتیجه وقتی شرایط برای تولید یک کراس اور پیشرفته و بروز در این شرکت مهیا است تولید مزدا 3 متعلق به دهه های گذشته امری پیش پا افتاده خواهد بود.

با دقت در نکات فوق به نظر نمی رسد عرضه کنندگان خودرو علاقه ای به عرضه مستمر و بدون حاشیه داشته باشند  و بیشتر ترجیح می دهند از فروش خودرو به عنوان ابزاری برای کنترل قیمت های در بازار به نفع خودرو استفاده نمایند. اما این تمام خواسته آنها نیست بلکه فراهم آوردن شرایط فروش خودروهایی که این روز ها که حاشیه زیادی مبنی بر رفتن آنها از ایران بدلیل تحریم های به گوش می رسد می تواند ابزار قدرتمندی برای به رخ کشیدن توانایی های یک شرکت بر رقبای خود و همچنین متقاضیان بازار باشد و نقش تبلیغاتی فوق العاده را ایفا نمایند از این رو مهم نیست که چه تعداد خودرو برای فروش در نظر گرفته شود و یا چه کسانی این خودروهای را خواهند خرید .ظاهرا تنها هدف از این فروش های بدون منطق کنترل قیمت خودرو مطابق با نیاز تولید کنندگان و همچنین تبلیغات گسترده بودن صرف هزینه است.

 به نظر می رسد هدف بهمن موتور نیز از عرضه تعداد بسیار محدود مزدا نه تنظیم بازار بوده ، نه فروش به منظور سودهی و نه تکریم به مشتری بوده و بلکه  آغاز فروش مزدا 3 درست چند روز بعد از اعلام ادامه همکاری گروه بهمن و مزدا و رسانه کردن تولید کراس اور مزدا CX5 فقط یک شواف تبلیغاتی تلقی می گردد که توانست توجه خیل عظیمی از طیف های مختلف جامعه را به ادامه همکاری بهمن موتور و مزدا معطوف کند اما سئوالی که ذهن ما را به خود مشغول کرده این است که آیا برای تبلیغات روش های بهتری وجود ندارد تا بتوان به متشریان احترام گذشت و با روان و وقت آنها بازی نکرد؟