قانون افت قیمت خودرو؛ نحوه محاسبه و شرایط دریافت خسارت

افراد طبیعتا دنبال این هستند که بعد از آسیب واردشده به خودرویشان در تصادفی که مقصر نیستند، خسارت افت قیمت نیز دریافت کنند. این خواسته اگرچه در نگاه اول منطقی بهنظر میرسد اما تا اواخر سال ۱۴۰۳ به طور پیشفرض در بیمهنامههای شخص ثالث وجود نداشت. در ادامه این مطلب قانون افت قیمت خودرو را به طور کامل بررسی میکنیم.
قانون جدید افت قیمت خودرو چیست؟
طبق قانون افت قیمت خودرو، شرکتهای بیمه موظف هستند با دریافت همان حق بیمه پایه، پوشش جبران افت قیمت را نیز به مشتریان ارائه کنند. تا قبل از این شما با خرید بیمه ماشین یعنی بیمه شخص ثالث از این نوع پوشش بهرهمند نمیشدید. صرفا در پوششهای اضافی یا فرعی بیمه بدنه بود که افت قیمت تا حدودی جبران میشد، که البته داشتن بیمه بدنه هم الزامی نیست و بیشتر مالکان خودرو آن را تهیه نمیکنند.
طبق این قانون، خسارت افت قیمت تا سقف ۲۰٪ ارزش خودرو برای خودروهایی با عمر کمتر از ۱۰ سال جبران میشود. به عبارتی اگر خودروی شما در زمان تصادف کمتر از ۱۰ سال از تولیدش گذشته باشد، در تصادفی که مقصر نیستید، مشمول جبران خسارت درصد افت قیمت میشود. یعنی در زمان نگارش این مطلب، فقط خودروهای تولید ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۴ میتوانند از این پوشش استفاده کنند. همچنین باید درنظر داشت که این قانون تاثیری در افزایش قیمت بیمه نداشته است.
نحوه محاسبه کسر قیمت در قانون افت قیمت خودرو
در این قانون ۳ عامل در نظر گرفته شدهاند که به طور مستقیم روی محاسبه این درصد افت تاثیر میگذارند: ارزش خودرو، ضریب تصادف و ضریب سن خودرو. در نهایت فرمول به شکل زیر درنظر گرفته میشود:
کسر قیمت = (ارزش خودرو × ضریب تصادف × ضریب سن) ÷ ۴۰۰
ضریب تصادف و همچنین ضریب سن توسط بیمه مرکزی تعیین شده است. در واقع ضریب تصادف مرتبط با قسمتی از خودرو است که در تصادف دچار خسارت شده است. هرچقدر که آسیبدیدن آن قسمت از خودرو، قیمت بیشتری از خودرو کسر کند، ضرایب تصادف بالاتر خواهند بود. همچنین از نگاه بیمه مرکزی ۳ نوع تصادف داریم که شامل خسارت جزئی، خسارت متوسط و خسارت شدید میشود. نوع تصادف در ترکیب با قسمتی از خودرو که آسیب دیده است، جدول ضرایب زیر را تشکیل میدهند:
ردیف |
نام قطعه |
ضریب |
||
جزئی |
متوسط |
شدید |
||
۱ |
سقف |
۳ |
۵ |
۷ |
۲ |
کلاف |
۲ |
۳ |
۴ |
۳ |
ستون |
۲ |
۳ |
۴ |
۴ |
درب موتور |
۲ |
۳ |
۴ |
۵ |
سینی جلو |
۱ |
۲ |
۳ |
۶ |
شاسی جلو |
۳ |
۵ |
۷ |
۷ |
گلگیر جلو |
۱ |
۲ |
۳ |
۸ |
درب جلو |
۱ |
۲ |
۳ |
۹ |
درب عقب |
۱ |
۲ |
۳ |
۱۰ |
رکاب |
۱ |
۲ |
۳ |
۱۱ |
گلگیر عقب |
۲ |
۳ |
۵ |
۱۲ |
درب صندوق |
۱ |
۳ |
۵ |
۱۳ |
سینی عقب |
۱ |
۲ |
۳ |
۱۴ |
سینی کف صندوق |
۲ |
۴ |
۵ |
۱۵ |
شاسی عقب |
۲ |
۴ |
۶ |
۱۶ |
کف اتاق |
۴ |
۶ |
۸ |
۱۷ |
بلوکه سیلندر |
- |
- |
۳ |
همچنین در قانون افت قیمت خودرو ضریب سن نیز طبق جدول زیر محاسبه میشود:
ردیف |
مدل ساخت |
ضریب سن |
۱ |
مدل سال |
۳ |
۲ |
تا یک سال پایینتر از مدل سال |
۲.۹ |
۳ |
تا دو سال پایینتر از مدل سال |
۲.۸ |
۴ |
تا سه سال پایینتر از مدل سال |
۲.۷ |
۵ |
تا چهار سال پایینتر از مدل سال |
۲.۶ |
۶ |
تا پنج سال پایینتر از مدل سال |
۲.۵ |
۷ |
تا شش سال پایینتر از مدل سال |
۲.۴ |
۸ |
تا هفت سال پایینتر از مدل سال |
۲.۳ |
۹ |
تا هشت سال پایینتر از مدل سال |
۲.۲ |
۱۰ |
تا نه سال پایینتر از مدل سال |
۲.۱ |
۱۱ |
تا ده سال پایینتر از مدل سال |
۲ |
بهعنوان مثال، در نظر بگیرید که خودرویی با ارزش ۵۰۰ میلیون تومان، در یک تصادف با خسارت متوسط، رکاب آن آسیب دیده (ضریب تصادف = ۲) و عمر خود ماشین هم ۶ سال پایینتر از مدل سال (ضریب سن = ۲.۴) است. به این ترتیب کسر قیمت به شکل زیر محاسبه میشود:
(۵۰۰ × ۲ × ۲.۴) ÷ ۴۰۰ = ۶
بنابراین، برای این خودرو ۶ میلیون تومان افت قیمت محاسبه میشود. اگر انجام این محاسبات برای شما سخت است، میتوانید در اینترنت عبارت محاسبه آنلاین افت قیمت خودرو را جستوجو کنید تا سایتهایی که امکان محاسبه خسارت وارده تحت عنوان افت قیمت را دارند پیدا کنید.
محدودیتهای موجود در قانون افت قیمت خودرو
هر چیزی که در جدول بالا نباشد، عملا از نظر بیمه مرکزی باعث افت قیمت ماشین نمیشود. این قطعات یا بخشها عمدتا بخشهای مصرفی یا قابل تعویضی هستند که قیمت چندانی هم ندارند یا در طول زمان خواه ناخواه فرسوده میشوند. مانند:
- سپر جلو و عقب
- چراغها
- جلو پنجره
- آیینهها
- شیشهها
- شیشه سانروف و پانوراما
- قفل دربها
- لوازم تزیینی
- تایرها و رینگها
- دستگیرهها
- زهها
- دیفیوژر
- فلاپها
- برفپاکنها
- دوربینها
- قطعات برقی
- باتری
- رادیاتور
- حسگرها
- قطعات داخلی اتاق وسیله نقلیه
با اینکه قانون افت قیمت خودرو بالای پنج سال در گذشته وجود نداشت ولی الان به خودروهایی تا عمر ۱۰ سال رسیده است. اما اینکه کدام بیمه افت قیمت خودرو را می دهد موضوعی است که قبل از تهیه بیمه از هر شرکتی باید از نمایندگی آن پرسوجو کنید.
نمونه دادخواست مطالبه خسارت افت قیمت خودرو در تصادف
اگر به هر دلیلی در تصادفی که مقصر بودید، نتوانستید خسارت افت قیمت خودروی خود را دریافت کنید، امکان ثبت شکایت در دفاتر قضایی برای شما فراهم است. متن دادخواست باید چیزی شبیه به متن زیر باشد:
خواهان: ………. (مشخصات مالک وسیله نقلیه آسیبدیده)
محل اقامت: ……….
شماره ملی: ……….
خوانده ردیف اول: ………. (مشخصات شخص مسبب حادثه)
محل اقامت: ……….
شماره ملی: ……….
خوانده ردیف دوم: ………. (مشخصات شرکت بیمهنامه وسیله نقلیه مسبب حادثه)
محل اقامت: ……….
شماره ملی: ……….
خواسته:
۱- مطالبه خسارت افت یک دستگاه خودروی ………. مدل ………. با شماره انتظامی ………. مقوم به ………. میلیون تومان با تعیین نظریه کارشناسی و به انضمام تمام خسارتهای دادرسی منجمله هزینه دادرسی و حقالزحمه کارشناسی به مبلغ ……….
دلایل و مستندات:
۱- نظریه کارشناسی در پرونده تامین دلیل به کلاسه ………. شعبه ………. شورای حل اختلاف
۲- کروکی تصادف
۳- تصاویر خودرو در زمان تصادف
۴- تصاویر و گزارش کارشناسی بیمه
۵- رونوشت سند مالکیت و کارت خودرو
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ………. (محل اقامت خوانده)
با سلام و عرض ادب،
احتراماً به استحضار میرساند اینجانب ………. (خواهان) مالک خودروی ………. مدل ………. با شماره انتظامی ………. در مورخ ………. با خودروی ………. به شماره انتظامی ………. متعلق به خوانده محترم ردیف اول آقای/خانم ………. تصادف نموده و خوانده طبق گزارش و کروکی افسر راهور، راننده مسبب و مقصر حادثه مشخص شده است. حال با عنایت به نظریه کارشناسی در پرونده تامین دلیل به کلاسه ………. شعبه ………. شورای حل اختلاف ………. (رونوشت رای ضم دادخواست تقدیم حضور است)، مبلغ ………. میلیون تومان معادل ………. میلیون ریال خسارت بابت افت قیمت خودرو تعیین گردیده است. لازم به ذکر است بیمهنامه وسیله نقلیه مسبب حادثه (خوانده ردیف دوم) فقط خسارت مالی مستقیم به مبلغ ………. را جبران نموده است.
نهایتاً اینجانب با تقدیم یک برگ دادخواست از دادگاه محترم استنادا به مواد ۱، ۲ و ۳ قانون مسِولیت مدنی و ماده ۸ قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵ و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی و قاعده لاضرر و قاعده تسبیب تقاضای صدور حکم بر محکومیت خواندگان ردیف اول و دوم به پرداخت خسارت ناشی از افت قیمت کلیه خسارات دادرسی از جمله حق الزحمه کارشناس و هزینههای دادرسی از زمان تقدیم دادخواست لغایت اجرای حکم مورد استدعاست.
نتیجه نهایی
قانون افت قیمت خودرو از انتهای سال ۱۴۰۳ عملی شده است. در محاسبه میزان کسر قیمت نیز عواملی مانند محل آسیبدیدگی، شدت تصادف و سن خودرو در نظر گرفته میشود. با این حال شاید برخی از بیمهگرها همچنان این پوشش را نادیده بگیرند. به همین دلیل نیاز است که قبل از تهیه بیمه این موضوع را از نمایندگی پیگیری کنید.

نویسنده :
رپرتاژ
