متن کامل خبر :
پردیس خودرو-چهارشنبهای که گذشت، در نشست مشترک سازمان بازرسی کل کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت، شرکت ایرانخودرو و سایپا و برخی شرکتهای قطعهساز، مسالهی مهم نهضت ساخت داخل مطرح، چارهجویی و بررسی شد. اما چه از سوی ناصر سراج، رییس سازمان بازرسی کل کشور، چه از سوی رضا رحمانی وزیر محترم صمت، و چه از سوی فعالان قطعهسازان و خودروسازان یک دغدغهی مشترک مطرح شد که خوب است دقیقتر به آنها نگریسته شود: انحصار.
این کلیدواژه که در ماههای گذشته بسیاری از فعالان و دلسوزان حوزهی خودرو بر آن تاکید داشتهاند، بارها به شیوههای مختلف به صنعت ملی خودرو آسیب رسانده و لطمات مالی و اعتباری بسیاری را به آن وارد کرده است. اما هنوز به رغم این که همه از این مشکل خبر دارند، برخورد قاطعی با آن صورت نگرفته است.
قاضی سراج در نشست مشترک اذعان کردهاند که «حتماً باید واگذاری سهام خودروسازها، خرد و به بخش خصوصی واقعی باشد. اینطور نیست که اجازه بدهیم شرکتهای خودروساز به یک یا چند مجموعه خاص واگذار شود و درنهایت موجب تغییر کاربری کارخانهها و بیکاری کارگرهای شرکتهای خودروساز شود.» ایشان ادامه دادهاند که «اطلاعات ما حاکی از این است که برخی از قطعه سازان بزرگ تعمداً قطعه به بازار کم تزریق می کنند تا خودروسازان را تحت فشار بگذارند و به دنبال خرید بلوکی سهام شرکتهای خودروساز هستند.»
رییس سازمان بازرسی با اذعان به این که تولید اکثر قطعات در انحصار چند شرکت خاص است اظهار امیدواری کرده که شرکتهای خودروساز بیشتر با این قطعهسازان کوچک تعامل داشته باشند.
این در حالی است که مثلا هاشم یکه زارع مدیرعامل ایرانخودرو نیز در این نشست بر حمایت از قطعهسازان کوچک با تأکید داشته و گفته است «ما باید حمایت کنیم از قطعه ساز کوچک تا در برابر قطعه ساز بزرگ له نشود.»
مازیار بیگلو، یکی از قطعهسازان نیز درباره بحث انحصار در قطعهسازی از سازمان بازرسی کل کشور بهعنوان نهاد نظارتی کشور خواست به این موضوع ورود کرده و مانع بحث انحصار شوند.
شیوا رئیس شورا و مرکز ملی رقابت در این نشست در مورد انحصار خاطرنشان کرده است که «درست است که ما در وضعیت بد تحریمی قرار داریم، ولی بههرحال این صنعت دارای تمرکز شدید و انحصار است. الان از نظر علمی تشکیلات خودروسازی در کشور انحصار است. هر عقل سلیم و سالمی میگوید باید انحصار را کنترل کرد و بر آن نظارت کرد. ما نمیتوانیم منکر شویم که برخی انحصارگران قیمت بازار خودرو را در دست گرفتهاند.» او همچنین با طرح این سوال که حاشیه قیمت بازار را چه کسی مشخص میکند افزوده: «آیا مدیریت آن غیر از انحصار و در دست قطعهسازان بزرگ است؟»
در ظاهر همهی فعالان این صنعت و مسئولان حاکمیتی، از موضوع انحصار در قطعهسازان و آسیبها و سوءنیاتی که پشت آن قرار دارد باخبرند. همه میدانند که این انحصار خزنده ایجاد شده و درصدد بلعیدن کل صنعت خودروسازی است. همه اذعان میکنند که برخی قطعهسازان بزرگ میخواهند با ایجاد رانتهای مدیریتی سهم بازار قطعهسازان کوچک را بربایند. همه میدانند که برخی قطعهسازان بزرگ میخواهند سهام غولهای خودروسازی را در اختیار بگیرند و از این طریق انحصار خود را در قطعات گسترش دهند.
همهی اینها در حالی مطرح شده که پیش از این در اختیار گرفتن یک گروه خودروسازی خصولتی را به یک قطعهساز بزرگ شاهد بودهایم که ابتدا قرار بود به قطب سوم خودروساز تبدیل شود اما در عمل به به جای این که قطعهسازی در خدمت خودروسازی باشد، یک خودروساز با قابلیت به حیاط خلوت و رانت یک قطعهساز درآمد و به گرانفروشی و تولید قطعات بیکیفیت و دیگر حاشیههای مدیریتی و اقتصادی انجامید که شرح آن در این مجال نمیگنجد.
در حالی که همهی فعالان و نهادهای نظارتی ظاهرا از همه چیز خبر دارند، یک شرکت قطعهساز بیشترین ارز دولتی را دریافت میکند اما در عین حال این شرکت نه تنها به خودروسازی کمک نمیکند که به عامل اصلی انباشت خودروهای ناقص کف کارخانه در ایران خودرو و سایپا تبدیل میشود.
در همان حال که همهی فعالان حوزهی خودرو و نهادهای نظارتی از انحصار در قطعهسازی نگرانند و آسیبهای آن را به یکدیگر گوشزد میکنند، سهم تامین یکی از قطعهسازان بزرگ از دو غول خودروساز از 10 به 18 درصد افزایش مییابد و کارگاههای کوچک بسیاری فروبلعیده میشوند و حداقل دهها قطعهساز خرد از زنجیرهی تامین خارج میشوند.
درست در همان لحظاتی که مسئولان و فعالان صنعت خودرو، از افتادن مدیریت خودروسازان به دست انحصارطلبان اظهار نگرانی میکنند، یک گروه بزرگ ساخت و تامین قطعه، از طریق شرکتهای اقماری و تودرتوی خود سهم مالکیتی و مدیریتی خود را خودروسازها افزایش میدهد و آب از آب تکان نمیخورد.
شاید وقت آن رسیده باشد که این همه آگاهی، به عمل برسد. ای کاش نهادهای نظارتی، به جای اذعان و اظهار، پیش از آن که کار از کار بگذرد و یک قطعهساز بزرگ، هر دو غول خودروسازی را در عمل تصاحب کند و عملا باقیماندهی قطعهسازان کوچک و متوسط بلعیده و نابود شوند، به این فساد واضح و خزنده و بزرگ ورود پیدا کنند و صنعت ملی خودروسازی را نجات دهند. قطعا وقتی این ساختمان به تمامی ویران شود، دیگر ورود نهادهای بالادستی، همچون نوشداروی پس از مرگ سهراب خواهد بود.
ثبت ديدگاه : کاربر عزیز نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.